Saturday, July 1, 2017

प्रतिबिंब


तो आज एकटाच किनाऱ्यावर बसला होता. समुद्रात उसळणाऱ्या लाटांपेक्षा त्याच्या विचाराच्या लाटांची तीव्रता जास्तचं असावी. यापूर्वी मी त्याला अशा अवस्थेत कधीच पाहिल नव्हतं.
          वर्ष झालं. असाचं जगतोय, सुरुवातीला स्वतःची समजूत काढत आणि आता सर्व संपल्यानंतर स्वतःशीच भांडतोय काही महिन्यांपासून. मी सुरुवातीलाच त्याला म्हटलं होत, दूर रहा साऱ्यापासून. तुझ जग वेगळयं. हे सगळ तुझ्यासाठी नाहीय. "प्रेमाचा झरा दुरुनच पाहायला साजरा रे; त्याच्या प्रवाहात जाऊन पाहशील तर दूर ढकलला जाशील", खूप समजावलं होत. अगदी पहिल्याच दिवशी, याच ठिकाणी, याच दिवशी. वर्ष संपल. नातं गोत आपल विश्व हारुन तो ही आज संपल्यात जमा झालाय.
          त्याला पुन्हा आज समजवायचं म्हणजे अवजड शब्दांनी पुन्हा नागडं करून सोडणार तो. वरून मालाचं फालतूचा सल्ला देईल, "नेहमी तू डोक्याने विचार नको करु, मनाच्या भावनांनी बघ, आणि सांग मी चुकलो." अशी कायतरी किचकट भाषा वापरुन नेहमीच माझ्या मेंदूचा फ्यूस उडवतो, पण माझ्या शब्दांनी काय त्याच्या हृदयाचा तिच्या नावाने पडणारा ठोका आजवर थांबला नाही. खर तर त्याच्या प्रश्नाचं उत्तर नव्हतं माझ्याकडे. तो चुकला की बरोबर होता माहित नाही पण तो स्वार्थी झाला होता. त्याचाच जाब विचारणारय मी आज त्याला. होऊदे राडा, होऊदे लफडा... पण तो चिडावा, रडावा नि मोकळा व्हावा बसं. पण तो शांत, स्तब्ध, प्रतिउत्तरांचा मारा करत, तिच्यातच  गुंतून राहतो, नेहमीचं!

मी - अजून किती दिवस असाच स्वार्थासाठी जगणारयसं.

तो - तू स्वार्थासाठी म्हणतोस, मी प्रेमासाठी समजतो.

मी - प्रेम, कसलं प्रेम, कुठलं प्रेम. ती जितका वेळ तुझ्या सोबत होती त्यापेक्षा जास्त वेळ तिला सोडून झाला. ती तुझी ना कधी होती ना कधी असणारयं. म काय फायदा असचं तिच्या फोटोशी बोलून, तिच्या आठवणीत हसता हसता डोळयांतून पाणी वाहून, काय भेटणारयं तुला. तिच्यासाठी तू आणखी चार नाती, आपली माणसं सोडून आलासं. काय फायदा झाला तुझा, काय भेटलं?

तो - फायदा! मी कधी फायद्यासाठी जगलो का मित्रा.
 मला काहीचं भेटलं नाही. फारशी अपेक्षा नव्हती पण तीनेही मला जवळ केलचं होतं ना. आपलं मानल होत तिनेही. मला फक्त जाणून घ्यायचा होता तो तिच्या मनातील आमच्या नात्याबद्दलचा जीव्हाळा. 
त्याच प्रयत्नांत एक पाऊल उचलल. का, कस, असा वागलो काही विचार न करता, न समजून घेता ती लांब गेली. उत्तर-प्रतिउत्तर तिला काहीच द्यावं-घ्यावं वाटलं नाही. 
          मात्र जाताना तिच्या स्वप्नाचं दप्तर माझ्याकडेच सोडून गेली. तिच्या स्वप्नाला अस्तित्वाचं रूप नाही देऊ शकलो. ना तिच स्वप्न पूर्ण करता आलं. ना माझं स्वप्न पूर्ण झालं. माझं स्वप्न ती... आणि तिचं स्वप्न...
          तिने एकदा येऊन साऱ्याचा उलघडा पाहून एका नव्या नात्याची नव्याने सुरुवात करावी एवढ्याच स्वार्थी हेतूने वागलो रे. पण तिने कायमची पाठ फिरवली. पण ती कुठेही असली कितीही लांब असली तरी तीच अस्तित्व माझ्यात कायमच असणार. 
          आणि तिच्यासाठी किंवा तिच्यामुळे मी कुठलचं नातं सोडल किंवा तोडल नाही मित्रा.
मनाचे धागे दोरे जोडणारा मी, नाती कशी तोडेण! तिच्यावर जितक मनापासून प्रेम केलं, तितक्याचं प्रेमाने सर्व नाती जपली. मनाच्या खूप जवळची नाती होती ती. काहींनी अगदी लाडवासारखे लाडही पुरविले आजवर. खूप जीव होता त्यांच्यावरही पण त्यांनाही कदाचित तुझ्यासारखंच वाटायचं, कि मी फक्त तिच्यासाठी त्यांच्याशी नातं जपतो. काहींनी तर बोलूनही दाखवलं तीचं हवी म्हणून थांबलास. ति नाही आता सोडून चाललास. पण  पण शेवटी त्यांचीही विचारपद्धत माझ्यापेक्षा वेगळी ठरली. जितकी निखळ नाती मी जपली तितक्याच बोथट मनाला टोचणाऱ्या गोष्टी आल्या समोर. मग कोणावर विश्वास ठेवावा नि कोणाकडे पाठ फिरवावी काहीच कळलं नाही. कोन आपलं कोन परक काहिच कळलं नव्हतं. मरणाच्या उंबरठ्यावर उभ असताना सारी दुनियाच परकी वाटू लागली आणि कोण चूक कोण बरोबर ठरवण्याबदली साऱ्यांशीच दुरावा घेतला. माझीच माणसं माझीच नाती. तोडण्यापेक्षा थोड लांब जाणचं बर होत. लांब असल तरी आजही मी तितक्याच आपुलकीनं जपतो ती नाती. त्यांना माहितही नसेलं पण आजही मी त्या मानलेल्या बंधनांत जगतोय. आणि जगतोय मी येणाऱ्या मरणाच्या प्रतिक्षेत.
आणि मित्रा, स्वार्थीपणा आजवर कशात तरी पाहिला का रे. लहानपनीचा मित्र. तूच काय ते, लंगोटी यार म्हणतोस नं. तू ही असांच विचार केलासं... 

मी - मान्यय तू प्रेमाने केलस सर्वांसाठी. जगलास प्रेमासाठी. पण म आता का मरतोयस प्रत्येक क्षणाला तिच्यासाठी. मान्यय तू स्वार्थी नाहीस. तू प्रेमात पडलास, आवडीनिवडी बदलल्यास, इथंबर ठीक होत... 
पण, दुसऱ्यांना हसवण्यासाठी जगणारा, समोरच्याला दुःखावल तरी स्वतःच्या डोळयांत पाणी आणणारा, हसत खेळत जगणारा बिनधास्त राहणारा, स्वतःच जग विसरुन फक्त आपल्या माणसांसाठी नि माणूसकीसाठी जगणारा तू, प्रेमात पडलास नि हे सगळं बाजूला ठेवून फक्त तिच्यातचं गुंतत गेलास. का???

तो - बाजूला नव्हतं ठेवलं.
तुलाही माहितीयं, माझ जग म्हणजे माझी माणस, माणूसकी नि त्या पलीकडची ही सारी दुनिया.
पण तिला भेटलो नि मला माझही एक जग असावं वाटू लागलं. ज्यात फक्त मी आणि ती असावी. माझाही संसार असावा वाटलं. माझ्यावरही प्रेम करणारी ती माझ्या या जगात माझी बनून यावी  वाटलं. जेव्हा मी सर्वांना जपेन तेव्हा तिने मला जपाव वाटलं नि या स्वप्नाने स्वतःला झोकून दिल तिच्यात. कायमचं!!! 
कदाचित स्वत:साठी जगावं वाटलं, हाच माझा स्वार्थ ठरला.
          तिच्यामुळे पूर्ण झालोे. मला अस्तित्व प्राप्त झाले. स्वतःवर प्रेम करु लागलो. हसू लागलो जगू लागलो. ती गेली नि साऱ्यालाच पूर्णविराम लागला.

मी - पूर्णविराम... मग आता कसली वाट पाहतोयस?

तो - तिच्या पूर्णविरामानंतर  नवी सुरुवात करायचीय. तिच्या सोबतीत नाहीतर आठवणीत. तीचं स्वप्न पूर्ण करायचंय!!

मी - आणि तूझ स्वप्नं?

तो - ...,...,...,...,...,...,

मी - हे कुठे गेलास..... हे......,?????

(एक मोठी लाट आली नि किनाऱ्या लगतच्या पाण्यातील तो गप्प झाला. तिच्यासाठी तर जगतचं होता, आज कळलं तिच्या स्वप्नासाठी जगायचंय, ते पूर्ण करायचंय त्याला. कदाचित त्या स्वप्नानेच ते एकत्र आले होते. कदाचित तेच त्यांना एकत्र आणू शकेल. पण उत्तर देण्याआधीच तो निघून गेला. मी आहे वाट पाहत किनाऱ्यावर. मनातली लाट शांत झाली कि दिसेल तो शांत निथळ पाण्यात.)

-प्रतिबिंब.






No comments:

Post a Comment